5.2 Medicatie bijstellen en controleer inhalatietechniek, geef instructie
Wanneer: 2e dag na opname tot ontslag ziekenhuis
Begripsomschrijving
Stel daar waar nodig de medicatie bij met daarbij zoveel mogelijk behoud van de reeds gebruikte devices en controleer de inhalatietechniek van de patiënt. Geef zo nodig instructie, zodat de patiënt optimaal de medicatie kan gebruiken (inhaleren) met optimaal resultaat. Patiënt heeft bij ontslag goede inhalatievaardigheden en kennis van het onderhoud van de specifieke inhalatoren.
Praktisch handvat
Medicatie bijstellen:
- Medicatie wordt bijgesteld op basis van de ernst van de klachten, (ervaringen met) thuismedicatie en nieuwe voorschriften.
- Behoud zoveel mogelijk de bestaande thuismedicatie;
- Overweeg (aan te sluiten bij) regionale formularia inhalatiemedicatie.
- Indien patiënt bij opname vernevelt, wordt afgesproken op welke dag de verneveling stopt en de patiënt overgaat op de complete thuismedicatie.
Controleer inhalatietechniek:
- De inhalatietechniek wordt op dag twee gecontroleerd en waar nodig wordt instructie gegeven aan de patiënt. Op dag drie wordt de inhalatietechniek opnieuw gecontroleerd en zo nodig volgt dan opnieuw instructie. Op de daarop volgende dagen wordt deze instructie op indicatie herhaald.
- Instructie voldoet aan het volgende:
- Met het oog op uniformiteit en juistheid van instructie wordt gebruik gemaakt van de door de LAN ontwikkelde zorgprotocollen, instructiefilms en gebruiksaanwijzingen inhaleren;
- Instructie wordt gegeven door een zorgverlener die is geschoold volgens door de LAN opgestelde criteria;
- Er is aandacht voor het onderhoud en reinigen van de inhalatoren.
- Indien inhalatietechniek onvoldoende blijft, heroverweeg de keuze van inhalator;
- Noteer afspraken en voortgang in EPD en Individueel Zorgplan.
Instrumenten medicatie, therapietrouw en zuurstof
Literatuursuggesties en video’s:
- Richtlijnen, formularia en zorgpaden:
- Richtlijn Diagnostiek en behandeling van een COPD longaanval in het ziekenhuis (https://richtlijnendatabase.nl/);
- Landelijk zorgpad inhalatiemedicatie, juni 2019. Bij de opstelling van dit zorgpad is rekening gehouden met de inhoud van het zorgpad COPD longaanval met ziekenhuisopname en kan gezien worden als een extra uitwerking van het onderwerp Medicatie en therapietrouw;
- Landelijk kader regionale formularia inhalatiemedicatie, maart 2018.
- Uniform instructiemateriaal (inhalatorgebruik.nl):
- LAN protocollen inhalatie instructie;
- Rapport Goed Gebruik Inhalatiemedicatie, 2018;
- Handboek praktische toelichting inhalatieprotocollen.
- Landelijke uniforme zuurstofformulieren:
- Stichting Inhalatie Medicatie Scholing (Stichting IMIS);
- MEMO methode (Healthbase) om therapietrouw te bevorderen.
Patiëntenmateriaal:
- inhalatorgebruik.nl (LAN gebruiksaanwijzingen en instructiefilms inhaleren);
- Patiëntenversie zorgpad COPD, informatievel ‘medicijnen’;
- Voorlichtingsmateriaal Zuurstof en COPD (Longfonds).
Overig/tips/voorbeelden:
- Handreiking Digitale Zorgtoepassingen voor patiëntgerichte COPD zorg, in het bijzonder onderdeel Inzicht in dagelijks leven. In deze toolbox wordt een overzicht geboden van de beschikbare digitale toepassingen rondom COPD zorg. Zowel op het gebied van (digitale) voorlichtingsmaterialen, als op het gebied van monitoring, communicatie en gedeelde besluitvorming.
- Geef patiënt een overzicht mee van de thuismedicatie, inclusief instructie (inhalatorgebruik.nl);
- Stuur het complete medicatieoverzicht bij ontslag naar de thuisapotheek (per fax, email of zo mogelijk via EPD);
- Bij voorkeur wordt bij nieuwe medicatie omwille van het medicatieoverzicht op het recept aangegeven welke medicatie gestopt is. Eveneens wordt het medicatieoverzicht aangepast in het Individueel Zorgplan.
